با تلاش محققان مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی هرمزگان :
گونه ی در حال انقراض گز روغنی احیا شد
رييس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان از احياي گونه گياهي کمیاب ودر حال انقراض گز روغني (Moringa peregrina ) از طريق تكثير ژنوتيپ‌هاي برتر اين گونه به روش‌هاي مختلف رويشي از قبيل كشت بافت، ريز ازديادي خبر داد.
به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی مهندس محمدامین سلطانی پور با بیان اینکه این تحقیق توسط دكتر حسين ميرزايي ندوشن، عضو هیئت علمی موسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور انجام شده است در خصوص نتایج آن افزود : گز روغني يا گازرخ يكي از گونه‌هايي است كه به شرايط خشك مقاوم است و به رغم اهميت زياد از نظر دارويي، زيست محيطي، صنعتي و غذايي در معرض خطر بوده و با توجه به فرسايش ژنتيكي در طي ساليان متمادي روند تخريب آن حكايت از انقراض قريب الوقوع اين گونه با ارزش گياهي دارد.
این مقام مسوول ادامه داد :به دليل جمع‌آوري بيش از حد بذر گونه گیاهی گز روغنی در كشور شاهد تخريب رويشگاههاي آن هستيم و با توجه به اين كه ژنوتيپ‌هاي پر محصول از اين گونه يافت شده مي‌توان اين رويشگاههاي در حال تخريب و انقراض را احيا كرد.
وی وضعیت اين گونه گياهي را در رويشگاههاي موجود در دنیا از جمله عربستان، مصر، ايران در حال فرسايش ژنتيكي توصیف کرد وافزود :به همین دلیل روش های تکثیر گز روغنی مورد بررسی قرار گرفته و تكثير گز روغني به روش‌هاي رويشي مانند كشت بافت، كشت مريستم و ريز ازديادي نتایج بسیار موفقیت آمیزی داشته ست.
وي با بیان اینکه جهت احياي رويشگاههاي گز روغنی روش‌هاي كارآمدي در توليد نهال این گیاه در سطح گسترده ارائه شده است ابراز داشت : با بکارگیری روش‌هاي مختلف تكثير رويشي و غير رويشي، ضمن حفظ تنوع ژنتيكي و القاي این تنوع ، نهال كافي جهت احياي گز روغنی نیز توليد می شود.
مهندس سلطانی پور اظهار داشت : اين گونه گياهي دارای تنوع ژنتيكي با قابليت‌هاي بالايي است كه مي‌توان از آن در ارتقاي جميعتي و كاربردي اين گونه استفاده كرد.
وی همچنین در رابطه با وجه تسمیه این گونه گیاهی به شباهت آن به در خت گزو ووجود 40 تا 50 درصد روغن در بذر آن اشاره کرد و اظهار داشت : این گیاه دارای کاربردهای دارويي، زيست محيطي، صنعتي و غذايي است ومی توان از روغن اين گونه گياهي به دليل مقاومت بالایی که در مقابل گرما و پوسيدگي دارد در دستگاه‌هاي صنعتي استفاده نمود .
وی یاد آور شد :اين گونه گياهي ضمن كاربردهايی که در رفع مشكلات پوستي و خواص آنتي اكسيداني و ضد ميكروبي، ضد سرطاني، ضد ديابت و كلسترول دارددارای اسيدآمينه‌هاي نادري است كه در ديگر گونه‌هاي گياهي كمتر یافت می شود
وی همچنین در مورد دیگر خواص این گونه گیاهی مفید یاد آور شد : در گازرخ دو اسيد آمينه ديگر وجود دارد كه در شبكيه چشم يافت شده و براي تقويت ديد از آن استفاده مي‌كنند. گز روغني داراي پروتئين‌هاي ريزي است كه در تصفيه آب از آن استفاده مي‌كنند به گونه‌اي كه در برخي كشورهاي دنيا از پروتئين‌هاي بذر اين گونه گیاهی به جاي عناصر صنعتي تصفيه‌كننده آب استفاده مي شود و ريختن پودر پروتئين اين گونه گیاهی در آب گل آلود، باعث فولوكوله شدن و ته نشين شدن گل و لاي، ذرات و ميكروارگانيسم‌هاي معلق در آب مي‌شود.