پازل رشد دامپروري استان با توسعه كشت سورگم تكميل مي شود
بهبود تغذيه دام يكي از دغدغه هاي ديرينه دامداران استان است گذري از روستاهاي استان ومشاهده دامهاي نحيف ولاغر موجود در دامداري هاي سنتي فقر مراتع وچراگاهها را فرياد مي زند ومرارت هاي خشكسالي 14 ساله در استان را به رخ مي كشد در چنين شرايطي اقدام به كشت علوفه سورگم ،گياهي كه مقاوم به كم آبي وخشكي است مي تواند بهبود شرايط تغذيه اي دامهاي استان را بدنبال داشته باشد ويا به بياني ديگر رشد دامپروري در هرمزگان پازلي است كه توسعه كشت علوفه سور گم مي تواند آن را تكميل كند
نياز به علوفه وتامين آن جهت تغذيه دام در كشوروبه تبع آن در استان از اهميت غيرقابل انكاري برخوردار است . با توجه به كم آبي در استان لازم است گياهاني كشت شوند كه مقاوم به خشكي باشند . سورگم گياهي است كه به خشكي وكمبود آب مقاوم بوده وبا عملكرد علوفه اي مناسب مي تواند يكي از مهمترين محصولات كشاورزي باشد . در حال حاضر انواع علوفه اي سورگم مورد توجه كشاورزان بوده كه پس از برداشت جو وگندم اقدام به كشت سورگم محلي نموده وعلوفه آن را به مصرف گوسفندان مي رسانند.
گیاه علوفه ای سورگم در دو فصل بهار و پائیز در هرمزگان کاشته می شود. گیاه سورگم با خصوصیات زراعی بسیار مطلوب از جمله رشد سریع در مدت کمتر از پنجاه روز به بار می نشیند كشت اين گياه علوفه اي متناسب با شرایط اقلیمی سخت و محدودیت های منابع آبی و خاکی در استان است واز طرفي ديگر هزینه تولید این محصول با توجه به عملکرد بالای آن پایین بوده و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است
سيدنصير سيدمحمدي رئيس سازمان جهاد كشاورزي هرمزگان در زمينه توسعه كشت سورگم مي گويد :توسعه كشت سورگم در روستاها موجب افزايش در آمد كشاورزان مي شود با توجه به سازگاري علوفه سورگم با كم آبي توسعه اين نوع كشت در استان مي تواند به رشد دامپروري كمك كند
وي با اشاره به اينكه علوفه سورگم در مقابل شوري آب و خاك و در شرايط كم آبي مقاوم است و قابليت رشد دارد افزود: محدوديت در تامين علوفه دام يكي از عواملي است كه مانع گسترش دامپروري در استان مي‌شود اما اگر با توسعه كشت سورگم اين محدويت برطرف شود زمينه رشد دامپروري سنتي در هرمزگان فراهم خواهد شد وهر خانوار روستايي كشاورز با تخصيص چند هكتار از زمين كشاورزي خود به كشت اين علوفه ،مي تواند در آمد خود را افزايش دهد واز فروش علوفه سورگم درآمد بدست آورد
از طرفي ديگر ميزان برداشت علوفه سورگم در شرايط معمولي از هر هكتار 140 تن است واين ميزان در شرايط مطلوب به 230 تن در هر هكتارنيز مي رسد
از ديگر مزاياي سورگم رشد سريع آن است كه حدود 50 روز به طول مي انجامد و مي توان در سال3 تا 4 بار علوفه برداشت كرد اما آنچه بايد در اين بين مورد توجه قرار گيرد رعايت نكاتي در باره نحوه نگهداري اين علوفه وسيلو كردن آن است
يكي از كارشناسان تغذيه دام در اين باره مي گويد : اگر علوفه سيلو شده ،سورگم باشد حتما بايد براي سيلوي آن از يك ماده كربوهيدرات دار مانند محلول ملاس ،دانه ذرت خرد شده ويا خرماي دامي استفاده شود كه البته اگر محصول سورگم به مرحله خوشه خميري رسد احتياج آن به مواد قندي كمتر مي شود
محمد جعفر ملك شاهي در مورد روشهاي آماده كردن مخمر مي گويد :ميكور ارگانيسم مخمر با نام تجاري ايكو سال است براي آماده كردن اين فراورده بيولوژيكي لازم است آن را در بطري مخصوص خود تا خط نشانه از آب تمييز پر كرده ومحكم به هم بزنيم تا محلول يك نواختي به دست آيد سپس آن را با مخلوط كردن 400 ليتر آب در يك بشكه رقيق كرده وبا يك دستگاه مانند سم پاش به آرامي واز فاصله نزديك در لايه هاي مختلف سيلو تزريق نماييد .
اما آنچه در اين بين مهم است كه بايد در هنگام تزريق ماده به وسيله سم پاش آن سم پاش حاوي سم نباشد واز قبل شست شو داده شده باشد
هر بشكه 400ليتري كه با اين شكل آماده مي شود براي 200 تن سيلوي علوفه اي مي تواند به كار برده شود كربو هيدرات محلول مانند ملاس ،شيره خرما ويا دانه ذرت آسياب شده براي سيلو كردن سور گم را بايستي همزمان با مخمر به ميزان زير استفاده نمود ملاس يا خرما چهار تا شش درصد ودانه ذرت خرد شده 2 تا 3 درصد بعد از كامل شدن عمليات بايستي سيلو را به طور كامل پوشاند سيلو بعد از يك هفته آماده مصرف مي شود اگر تمامي مراحل به خوبي رعايت شود سيلويي مرغوب وبا ارزش غذايي عالي بدست خواهد آمد .
اين كارشناس معتقد است سه عامل بيشترين نقش را در تهيه يك سيلوي خوب ايفا مي نمايد كه شامل خارج كردن سريع هوا ،توليد سريع اسيد لاكتيك كه نتيجه آن كاهش پي اچ است وسوم دفع پيوسته هوا از توده علوفه سيلو شده در مدت نگهداري در انبار است
ملك شاهي مي گويد براي حفظ كيفيت محصول خرد كردن علوفه به يك اندازه، بسته بندي سريع وحمل از مزرعه تا محل سيلو، خوب متراكم كردن وبه هم فشردن ،درست مساوي توزيع وپخش كردن علوفه در سيلو ونگهداري وانبار كردن آن لازم وضروري است .
وي مي افزايد : خروج سريع هوا مهم است زيرا از رشد باكتري هاي هوازي ناخواسته جلوگيري مي كند ومانع رقابت مخمر ها وكپك ها با با كتري هاي سودمند ومفيد مي گردد
وي ابراز داشت : اگر هوا به سرعت از سيلو خارج نشود دماي داخلي علوفه بالا مي رود و اين كار فر آيند سيلو سازي را در مناطق گرمسيري مانند هرمزگان با مشكل مواجه مي كند وجود هوا مي تواند مواد گياهي يا ماده خشك را پلاسيده وپژمرده كند براي اينكه تخمير به صورت مطلوب انجام شود حتما بايد هوا را خارج نمود . .