خبرها

آویشن

 Thymus  vulgaris

Labiateae

آویشن یکی از قدیمی ترین گیا هان دارویی و ادویه ای است . تیموس کلمه ای یونانی و به معنای شجاع می باشد و به طوری که زنان یونان باستان این گیاه را به لباس شوهرانشان که عازم جنگ بودند می دوختند . زیرا آنها معتقد بودند آویشن سبب شجاعت و در نتیجه پیروزی آنها در جنگ می شود . آویشن گیاهی است خشبی و چند ساله . منشأ آن نواجی مدیترانه گزارش شده است و در جنوب اروپا در سطوح وسیعی کشت می شود .ریشه آویشن مستقیم ، کم و بیش چوبس و انشعابهای فراوانی دارد و سافه آن مستقیم و چهار گوش است . ارتفاع این گیاه متفاوت و بین 20 تا 50 سانتی متر  می باشد . برگها کوچک ،  متقابل و کم وبیش نیزه ای شکل ، بدون نوک و دمبرگ ، پوشیده از کرکهای خاکستری رنگ و حاوی اسانس هستند . گلها کوچک  و به صورت مجتمع در قسمت فوقانی ساقه هایی که از بغل برگها خارج می شوند روی چرخه هایی مجتمع پدیدار می شوند . میوه چهار بذر به رنگ قهوه ای تیره وجود دارد . بذر آویشن بسیار ریز بوده و وزن هزار دانه آن 25/0 تا 28/. گرم است .


قسمت دارویی :
پیکر رویشی آویشن حاوی اسانس است . از این رو دارای بویی مطبوع می باشد . پیکر رویشی در مرحله گلدهی از بیشترین مقدار اسانس برخوردار است .
مواد موثره :
ماده موثر آویشن از نوع اسانس است . اسانس آویشن مایعی زرد رنگ و سبکتر از آب است . تا کنون 38 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی شده است که مهمتر آنها را تیمول تشکیل می دهد . از ترکیبات دیگر اسانس می توان از کارواکرول ، پاراسیمول ، لینالول و سینئول نام برد .
خواص در مانی :
اسانس آویشن خاصیت ضد باکتری و ضد قارچی دارد . مجموعه مواد موثر آویشن خلط آور است و ار آن برای معالجه سرفه استفاده می شود .
مواد و عناصر غذایی :
به زمینهای تهی از مواد و عناصر غذایی در فصل پاییز ( هنگام اماده ساختن زمین )20 تا 30 تن در هکتار کودهای حیوانی کاملاً پوسیده اضافه می شود . فصل بهار قبل از کشت گیاه نیز 50تا 80 کیلو گرم د رهکتار اکسید قسقر و همین مقدار پتاس به همراه 40 تا 60 کیلو گرم  در هکتار ازت باید در اختیار گیاه قرار گیرد . از سال دوم رویش ، همه ساله در فصل بهار 30 تا 50 کیلو گرم در هکتار ازت در اختیار گیاهان قرار می دهند . به طور کلی در افزون کودهای شیمیایی به خاک هایی که آویشن در آن می روید باید دقت کرد . زیرا زیادی مواد غذلیی یا کمبود آن مناسب نبوده و هر دو حالت سبب کاهش عملکرد پیکر رویشی می شود .
سازگاری :
آویشن گیاهی مدیترانه ای است و در طول رویش به هوای گرم و نور کافی نیاز دارد .  این گیاه ، خشکی دوست بوده و به سهولت قادر به تحمل کم آبی و خشکی است . آویشن به آب ایستایی حساس است به طوریکه این امر می تواند سبب خشک شدن آن شود . خاک های سبک حاوی ترکیبات کلسیم و با ضخامت زیاد سطح الارض ، خاکهای مناسبی برای کشت آویشن است و خاکهای سنگین مناسب نیست زیرا این نوع خاکها سبب کاهش شدید عملکرد پیکر رویشی و اسانس آن می شود . (( پی اچ )) مناسب خاک نیز برای کاشت آویشن بین 5/4 تا 8 است .
آماده سازی خاک :
پس از برداشت گیاهانی که با آویشن به تناوب کشت شده اند ( در فصل پاییز ) کودهای حیوانی مورد نیاز به خاک اضافه شده و سپس با شخم مناسبی به عمق 20تا 25 سانتی متری خاک فرستاده می شود . اوایل بهار پس از شکستن سله ها و خرد کردن کلوخه ها ، زمین را باید برای کشت کاملاً تسطیح کرد .
کاشت :
کاشت آویشن از طریق بذر یا از طریق امکان پذیر است . کاشت از طریق بذر به دو روش مستقیم وغیر مستقیم صورت می گیرد .
کاشت مستقیم :
زمان مناسب برای کاشت بذر در زمین اصلی اوائل بهار ( فروردین ) می باشد . در این صورت بذور در ردیفهایی به فاصله 40 تا 50 سانتی متری کشت می شوند . عمق بذر نباید از 5/0 سانتی متری تجاوز کند و برای هر هکتار زمین نیز به 5 تا 6 کیلوگرم بذر احتیاج است . در ضمن از آنجایکه رشد اولیه آویشن و بطئی است از روش کاشت مستفیم فقط در سطوح کوچک کشت استفاده می شود . تراکم گیاه 180-150 هزار بوته در هکتار می باشد.
 کاشت غیر مستقیم :
نیمه دوم اسفند زمان مناسبی برای کاشت بذر  آویشن در خزانه هوای ازاد است و در این صورت بذور در ردیفهایی به فاصله 25 تا 30 سانتی متری با ید کاشته شوند . هنگامی در ارتفاع نشاء ها به 10 تا 15 سانتی متر رسطد ( اواخر شهریور ) آنها را می توان به زمین اصلی ( فاصله ردیف ها از هم 50 سانتی متر و فاصله دو بوته در طول ردیف 25 سانتی متر ) منتقل کرد .
تکثیر رویشی :
 تکثیر رویشی آویشن از طریق تقسیم بوته انجام می گیرد . به این صورت که پس از خارج کردن بوته های دو ساله سالم و عاری از هر گونه آلودگی قارچی آنها را به چند قسمت تقسیم کرده و در زمین اصلی کشت می نمایند . فصل پاییز یا اوایل بهار ( قبل از رویش گیاهان ) زمان مناسبی برای تکثیر رویشی آویشن است . بوته ها باید در ردیف هایی به فاصله 50 سانتی متر ( فاصله دو بوته در طول ردیف 25 سانتی متر ) کشت شوند .

 

 



اخبار برگزیده